ഹൈഡ്രജന് ബലൂണും ചില പ്ലവക്ഷമ ചിന്തകളും
ഹൈഡ്രജന് ബലൂണ്‍
പരീക്ഷണങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം അല്പം ആനന്ദവും ഒക്കെ ആകാം. അതിനു വേണ്ടത് ഒരു ബലൂണാണ്. അല്പം വലിയ എളുപ്പം വീര്‍ക്കുന്ന ഒരു ബലൂണ്‍. ബലൂണ്‍ കിട്ടിയാല്‍ പിന്നെ അതിനെ വീര്‍പ്പിച്ചില്ലെങ്കില്‍ എന്തുരസം. അതു കൊണ്ട് പൊട്ടിപ്പോകാതെ നന്നായി തന്നെ ഒന്ന് ഊതി വീര്‍പ്പിച്ചോളൂ. പിന്നെ ബലൂണിന്റെ കഴുത്തില്‍ നിന്നും പിടിവിടുക. അത് അന്തരീക്ഷത്തിലൂടെ ഒരു റോക്കറ്റ് പോലെ സഞ്ചരിക്കും. ഇതിലും ഒരു ശാസ്ത്രമൊക്കെ ഉണ്ട്. ന്യൂട്ടന്റെ മൂന്നാം ചലനനിയമം എന്നൊക്കെ പറയാം. പക്ഷേ അതൊന്നുമല്ല ഇന്ന് നമ്മുടെ പരീക്ഷണം. എന്നാലും ബലൂണിനെ റോക്കറ്റാക്കുന്ന പരിപാടി മൂന്നോ നാലോ തവണകൂടി ആവര്‍ത്തിച്ചോളൂ.. ഓരോ തവണകഴിയും തോറും വീര്‍പ്പിക്കാന്‍ വേണ്ട ശക്തി കുറഞ്ഞുവരും. അതായാത് ബലൂണ്‍ വലിയ ബുദ്ധിമുട്ട് നേരിടാതെ വീര്‍പ്പിക്കാന്‍ കഴിയുന്ന അവസ്ഥ എത്തും എന്നര്‍ത്ഥം. ഇനി ആ ബലൂണ്‍ എടുത്ത് സൂക്ഷിച്ചു വയ്ക്കുക. അതാണ് നമ്മുടെ പരീക്ഷണത്തിലെ പ്രധാന അംഗം.
ഇനി മറ്റ് സാമഗ്രികള്‍ കൂടി വേണം. ലിസ്റ്റനുസരിച്ച് ഉടന്‍ തന്നെ കൂട്ടുകാര്‍ക്കൊപ്പം അത് ശേഖരിക്കാന്‍ ഇറങ്ങിക്കോളൂ.
1. അരിഷ്ടം ഒക്കെ വരുന്ന തരത്തിലുള്ള ചില്ലിന്റെ ഒരു കുപ്പി - 1 (പ്ലാസ്റ്റിക്ക് കുപ്പി വേണ്ട)
2. ചുണ്ണാമ്പ് 15ഗ്രാം
3. അലക്കുകാരം 15 ഗ്രാം
4. സിങ്ക് തകിട്, അലൂമിനിയം ഫോയില്‍ തുടങ്ങിയ എന്തെങ്കിലും ( സിഗരറ്റ് പാക്കറ്റിന്റെ ഉള്ളിലെ കടലാസ് കത്തിച്ചാല്‍ വെളുത്ത ഒരു ലോഹത്തകിട് കിട്ടും. അതായാലും മതി.) - 10 - 20 ഗ്രാം
5. വെള്ളം - അര ലിറ്റര്‍
കുപ്പിയില്‍ അര ഭാഗത്തോളം വെള്ളം നിറയ്ക്കണം. അതിലേക്ക് ചുണ്ണാമ്പും കാരവും ചേര്‍ക്കുക. എന്നിട്ട് നന്നായി ഇളക്കണം. കുപ്പിയുടെ വായ്ഭാഗം അടച്ചിട്ട് നന്നായി കുലുക്കിയാല്‍ മതിയാകും. ഇതിനു ശേഷം അല്പംകൂടി വെള്ളം കുപ്പിയിലേക്ക് ഒഴിക്കാം. എന്നാലും മുക്കാല്‍ ഭാഗത്തിലധികം വെള്ളം ഒഴിക്കേണ്ടതില്ല. സിങ്ക് തകിടോ അലൂമിനിയം ഫോയിലോ വളരെ ചെറിയ കഷണങ്ങളാക്കി മുറിച്ചെടുക്കുകയാണ് അടുത്ത പണി. ഈ ചെറിയ കഷണങ്ങളെ കുപ്പിക്കുള്ളിലേക്ക് ഇടുക. ഇനി നമ്മള്‍ റോക്കറ്റാക്കിക്കളിച്ച ബലൂണിലെ വായു ഒക്കെ കളഞ്ഞ് കുപ്പിയുടെ വായിലേക്ക് ഇറക്കി വയ്ക്കുക. ബലൂണിന്റെ വായ്ഭാഗം പൊട്ടാതെ സൂക്ഷിക്കുകയും വേണം. വേണമെങ്കില്‍ ഒരു നൂലുപയോഗിച്ച് ബലൂണിനെ കുപ്പിയുടെ വായുമായി കെട്ടിവയ്ക്കുകയും ആവാം. അല്പ സമയത്തിനുള്ളില്‍ തന്നെ ദ്രാവകവും ലോഹക്കഷണങ്ങളും തമ്മില്‍ പ്രവര്‍ത്തിച്ച് തുടങ്ങുന്നത് കാണാനാകും. ഹൈഡ്രജന് വാതകം കുമിളകളായി ഉയര്‍ന്നുവരുന്നത് നമുക്ക് കാണാനാകും. നമ്മുടെ ബലൂണ്‍ പതിയേ ഹൈഡ്രജന് നിറഞ്ഞ് വീര്‍ത്ത് വരുന്നത് നോക്കി നിന്നോളൂ. രാസപ്രവര്‍ത്തനം നടക്കുന്ന മന്ദഗതിയില്‍ ആണെന്ന് തോന്നിയാല്‍ കുപ്പിയും ബലൂണും കൂടി എടുത്ത് വെയിലത്ത് വച്ചാല്‍ മതി. അല്പം കൂടി വേഗം രാസപ്രവര്‍ത്തനം നടക്കുകയും പെട്ടെന്നു തന്നെ ബലൂണ്‍ വീര്‍ക്കുകയും ചെയ്യും. ബലൂണ്‍ ആവശ്യത്തിന് വീര്‍ത്തശേഷം വായ്ഭാഗം കുപ്പിയില്‍ നിന്നും ശ്രദ്ധാപൂര്‍വ്വം വേര്‍പെടുത്തി നൂലുപയോഗിച്ച് കെട്ടി എടുക്കുക. നൂലിന്റെ അറ്റത്ത് നന്നായി പിടിച്ചോളൂ. കൈവിട്ടാല്‍ പിന്നെ ഈ ബലൂണിനെ ആകാശത്ത് നോക്കിയാല്‍ മതി.....
ഇനി മറ്റ് സാമഗ്രികള്‍ കൂടി വേണം. ലിസ്റ്റനുസരിച്ച് ഉടന്‍ തന്നെ കൂട്ടുകാര്‍ക്കൊപ്പം അത് ശേഖരിക്കാന്‍ ഇറങ്ങിക്കോളൂ.
1. അരിഷ്ടം ഒക്കെ വരുന്ന തരത്തിലുള്ള ചില്ലിന്റെ ഒരു കുപ്പി - 1 (പ്ലാസ്റ്റിക്ക് കുപ്പി വേണ്ട)
2. ചുണ്ണാമ്പ് 15ഗ്രാം
3. അലക്കുകാരം 15 ഗ്രാം
4. സിങ്ക് തകിട്, അലൂമിനിയം ഫോയില്‍ തുടങ്ങിയ എന്തെങ്കിലും ( സിഗരറ്റ് പാക്കറ്റിന്റെ ഉള്ളിലെ കടലാസ് കത്തിച്ചാല്‍ വെളുത്ത ഒരു ലോഹത്തകിട് കിട്ടും. അതായാലും മതി.) - 10 - 20 ഗ്രാം
5. വെള്ളം - അര ലിറ്റര്‍
കുപ്പിയില്‍ അര ഭാഗത്തോളം വെള്ളം നിറയ്ക്കണം. അതിലേക്ക് ചുണ്ണാമ്പും കാരവും ചേര്‍ക്കുക. എന്നിട്ട് നന്നായി ഇളക്കണം. കുപ്പിയുടെ വായ്ഭാഗം അടച്ചിട്ട് നന്നായി കുലുക്കിയാല്‍ മതിയാകും. ഇതിനു ശേഷം അല്പംകൂടി വെള്ളം കുപ്പിയിലേക്ക് ഒഴിക്കാം. എന്നാലും മുക്കാല്‍ ഭാഗത്തിലധികം വെള്ളം ഒഴിക്കേണ്ടതില്ല. സിങ്ക് തകിടോ അലൂമിനിയം ഫോയിലോ വളരെ ചെറിയ കഷണങ്ങളാക്കി മുറിച്ചെടുക്കുകയാണ് അടുത്ത പണി. ഈ ചെറിയ കഷണങ്ങളെ കുപ്പിക്കുള്ളിലേക്ക് ഇടുക. ഇനി നമ്മള്‍ റോക്കറ്റാക്കിക്കളിച്ച ബലൂണിലെ വായു ഒക്കെ കളഞ്ഞ് കുപ്പിയുടെ വായിലേക്ക് ഇറക്കി വയ്ക്കുക. ബലൂണിന്റെ വായ്ഭാഗം പൊട്ടാതെ സൂക്ഷിക്കുകയും വേണം. വേണമെങ്കില്‍ ഒരു നൂലുപയോഗിച്ച് ബലൂണിനെ കുപ്പിയുടെ വായുമായി കെട്ടിവയ്ക്കുകയും ആവാം. അല്പ സമയത്തിനുള്ളില്‍ തന്നെ ദ്രാവകവും ലോഹക്കഷണങ്ങളും തമ്മില്‍ പ്രവര്‍ത്തിച്ച് തുടങ്ങുന്നത് കാണാനാകും. ഹൈഡ്രജന് വാതകം കുമിളകളായി ഉയര്‍ന്നുവരുന്നത് നമുക്ക് കാണാനാകും. നമ്മുടെ ബലൂണ്‍ പതിയേ ഹൈഡ്രജന് നിറഞ്ഞ് വീര്‍ത്ത് വരുന്നത് നോക്കി നിന്നോളൂ. രാസപ്രവര്‍ത്തനം നടക്കുന്ന മന്ദഗതിയില്‍ ആണെന്ന് തോന്നിയാല്‍ കുപ്പിയും ബലൂണും കൂടി എടുത്ത് വെയിലത്ത് വച്ചാല്‍ മതി. അല്പം കൂടി വേഗം രാസപ്രവര്‍ത്തനം നടക്കുകയും പെട്ടെന്നു തന്നെ ബലൂണ്‍ വീര്‍ക്കുകയും ചെയ്യും. ബലൂണ്‍ ആവശ്യത്തിന് വീര്‍ത്തശേഷം വായ്ഭാഗം കുപ്പിയില്‍ നിന്നും ശ്രദ്ധാപൂര്‍വ്വം വേര്‍പെടുത്തി നൂലുപയോഗിച്ച് കെട്ടി എടുക്കുക. നൂലിന്റെ അറ്റത്ത് നന്നായി പിടിച്ചോളൂ. കൈവിട്ടാല്‍ പിന്നെ ഈ ബലൂണിനെ ആകാശത്ത് നോക്കിയാല്‍ മതി.....
പരീക്ഷണം ഇഷ്ടപ്പെട്ടോ? രസതന്ത്രവും ഭൌതികവും ഒക്കെ ഈ പരീക്ഷണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമാണ്. ചുണ്ണാമ്പും കാരവും അലൂമിനിയം ഫോയിലും ചേര്‍ന്ന് ഹൈഡ്രജനെ നിര്‍മ്മിക്കുന്നത് എങ്ങിനെ എന്ന് അധ്യാപകരോട് ചോദിച്ച് മനസ്സിലാക്കുക. അലൂമിനിയം ഫോയിലിന് പകരം ഡ്രൈസെല്ലിന്റെ പുറത്തുള്ള സിങ്ക് തകിട് ഉപയോഗിക്കാം. അല്പം കൂടി വേഗതയില്‍ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നടക്കും. ആല്‍ക്കലി മാത്രമല്ല. ആസിഡും ഇതിനായി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. ചുണ്ണാമ്പിനും കാരത്തിനും ഒക്കെ പകരം വിനാഗിരി ഉപയോഗിച്ചു നോക്കൂ. പ്രവര്‍ത്തനം എങ്ങിനെ നടക്കുന്നു എന്നും നിരീക്ഷിച്ചോളൂ. ഇതിന് പകരം ഉപയോഗിക്കാവുന്ന വസ്തുക്കളുടെ ഒരു ലിസ്റ്റ് മറ്റുള്ളവരോട് ചോദിച്ച് മനസ്സിലാക്കിയെടുക്കുക.
രസതന്ത്രം മാത്രമല്ല അല്പം ഭൌതികവും ഇവിടെയുണ്ട്. ഹൈഡ്രജന് നിറച്ച ബലൂണ്‍ വായുവില്‍ ഉയരുന്നതെങ്ങിനെയാണ്? ഹൈഡ്രജന് വായുവിനേക്കാള്‍ സാന്ദ്രത കുറവാണ് എന്ന് ലളിതമായി പറയാം. അതിനേക്കാള്‍ നല്ല വിശദീകരണം പ്ലവക്ഷമബലത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ഉണ്ട്. അതും അധ്യാപകരോട് ചോദിച്ച് മനസ്സിലാക്കുക. എന്തായാലും സ്കൂളില്‍ ചെല്ലുമ്പോള്‍ ഈ പരീക്ഷണം നടത്താന്‍ എന്തായാലും മറക്കേണ്ട കേട്ടോ.
Thank you
ReplyDelete